Czym jest syndrom DDA/DDD?
Syndrom DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) to zespół cech i trudności emocjonalnych, wynikających z wychowania w rodzinie z problemem alkoholowym. Zdaniem naukowców kilka milionów polskich dzieci na wychowało się w rodzinach z problemem alkoholowym. Dowiedz się, jakie są przyczyny, objawy i skutki syndromu DDA w dorosłym życiu. Artykuł opisuje podstawowe skutki dzieciństwa w dysfunkcyjnej rodzinie, które mogą pojawić się w dorosłym życiu.
Czym jest syndrom DDA?
Syndrom DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) to zespół cech i trudności emocjonalnych, które mogą wystąpić u osób dorosłych wychowywanych w rodzinach, w których jedno lub oboje rodziców zmagało się z problemem alkoholowym. Wpływ uzależnienia rodziców na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka jest ogromny, a jego skutki mogą być odczuwalne także w dorosłym życiu. Syndrom DDA nie jest formalnie uznawany za jednostkę chorobową, ale jest powszechnie stosowanym terminem opisującym specyficzne trudności, z jakimi borykają się osoby dorastające w rodzinach dysfunkcyjnych.
Jakie są przyczyny syndromu DDA?
Podstawową przyczyną syndromu DDA jest życie w rodzinie z problemem alkoholowym, w której panują zaburzone wzorce relacji i emocji. Rodziny dotknięte alkoholizmem charakteryzują się często brakiem stabilności, nieprzewidywalnością oraz emocjonalnym zaniedbaniem. Dziecko, które dorasta w takim środowisku, doświadcza przewlekłego stresu, braku poczucia bezpieczeństwa i wsparcia emocjonalnego. Często zmuszone jest przejmować role, które nie są adekwatne do jego wieku, takie jak opiekun rodziców lub młodszych rodzeństwa, co dodatkowo obciąża jego rozwój emocjonalny.
Charakterystyczne cechy osób z syndromem DDA
Osoby z syndromem DDA mogą wykazywać różnorodne trudności i wzorce zachowań, które rozwijają się jako odpowiedź na trudne doświadczenia z dzieciństwa. Do najczęstszych cech i problemów związanych z syndromem DDA należą:
Niskie poczucie własnej wartości – Dorosłe Dzieci Alkoholików często odczuwają chroniczny brak pewności siebie. Często postrzegają siebie jako nieadekwatne, niewystarczająco dobre lub wręcz bezwartościowe.
Problemy w relacjach międzyludzkich – Osoby z syndromem DDA mogą mieć trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem bliskich relacji. Często mają skłonność do unikania emocji, trudności w zaufaniu innym lub wręcz nadmiernie kontrolują swoje relacje, obawiając się zranienia.
Skłonność do perfekcjonizmu – Dorosłe Dzieci Alkoholików mogą dążyć do perfekcji, wierząc, że jedynie poprzez osiąganie doskonałości zasłużą na akceptację i miłość. To dążenie często prowadzi do frustracji, zmęczenia oraz wypalenia emocjonalnego.
Strach przed odrzuceniem – Wzorce relacji, które ukształtowały się w dzieciństwie, mogą prowadzić do nieuzasadnionego lęku przed odrzuceniem przez innych. Osoby z DDA często boją się bliskości, ponieważ w przeszłości były wielokrotnie rozczarowywane lub opuszczane emocjonalnie przez uzależnionego rodzica.
Problemy z wyrażaniem emocji – Dorosłe Dzieci Alkoholików mogą mieć trudności z identyfikowaniem i wyrażaniem własnych emocji. W dzieciństwie często były zmuszone do tłumienia swoich uczuć, co prowadzi do problemów w rozpoznawaniu i zdrowym wyrażaniu emocji w dorosłym życiu.
Skłonność do kontrolowania – Osoby z syndromem DDA mogą mieć potrzebę kontrolowania swojego otoczenia i innych ludzi, aby czuć się bezpiecznie. Ta potrzeba wynika z doświadczeń z dzieciństwa, kiedy życie było nieprzewidywalne i pełne chaosu.
Trudności z podejmowaniem decyzji – Dorosłe Dzieci Alkoholików często zmagają się z niepewnością i lękiem przed podejmowaniem decyzji. W dzieciństwie często były pozbawione autonomii, co może prowadzić do problemów z samodzielnym dokonywaniem wyborów w dorosłości.
Jak syndrom DDA wpływa na dorosłe życie?
Syndrom DDA ma szeroki wpływ na dorosłe życie jednostki. Osoby dorastające w rodzinach alkoholowych często niosą ze sobą emocjonalny bagaż, który może przeszkadzać im w tworzeniu zdrowych relacji, osiąganiu zawodowego sukcesu czy cieszeniu się pełnią życia. Trudności te mogą manifestować się w różnych sferach:
Relacje osobiste – Dorosłe Dzieci Alkoholików często wchodzą w relacje z osobami, które odzwierciedlają wzorce z ich dzieciństwa, co prowadzi do dysfunkcyjnych, niezdrowych związków. Mogą również obawiać się bliskości lub, przeciwnie, być zbyt zależne od innych.
Kariera zawodowa – Syndrom DDA może prowadzić do problemów w pracy. Perfekcjonizm, lęk przed porażką czy nadmierna potrzeba kontroli mogą wpływać na relacje zawodowe i efektywność. Z drugiej strony, osoby z DDA często cechują się dużą determinacją i ambicją, co może przekładać się na sukcesy, ale za cenę emocjonalnego wyczerpania.
Zdrowie psychiczne – Osoby z syndromem DDA są bardziej narażone na rozwój zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, zaburzenia lękowe czy uzależnienia. Niezdrowe wzorce emocjonalne z dzieciństwa mogą utrudniać radzenie sobie ze stresem i negatywnymi emocjami w dorosłym życiu.
Na mitingach grup samopomocowych DDA czyta się tekst nazywany Preambułą DDA/DDD, który moim zdaniem dobrze opisuje cechy osób z syndromem DDA/DDD i sposoby wyjścia z tego syndromu we Wspólnocie DDA.
Dorosłe Dzieci Alkoholików/Dorosłe Dzieci Dysfunkcji są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy wyrośli w otoczeniu, gdzie miały miejsce uzależnienia lub dysfunkcja. Nikt nie ma prawa, ani władzy mówienia drugiemu, co on powinien lub musi zrobić, ażeby znaleźć swoją własną drogę do wyzdrowienia. DDA nie jest połączone z żadną sektą, partią, wyznaniem, organizacją lub instytucją, nie angażuje się w żadne publiczne polemiki, nie zajmuje stanowiska w jakichkolwiek sporach. Używamy dwunastu kroków i dwunastu tradycji przyjętych z AA jako podstawy naszego programu odkrywania – zdrowienia oraz jako naszego przewodnika do przeżywania jednego dnia w danym czasie.
Dorastając Dorosłe Dzieci Alkoholików nauczyły się: nie mów, nie ufaj, nie czuj. Żyliśmy w domu, gdzie nikt nas nie słuchał; powiedziano nam, że nasze uczucia były złe. Zajmowaliśmy się innymi ludźmi i zaniedbywaliśmy siebie. Wielu z nas przyszło na pierwszy mityng nieszczęśliwymi i na pewnym poziomie nie rozładowanego gniewu. Czuliśmy, że straciliśmy lub zrezygnowaliśmy z tylu rzeczy w naszym życiu, że nie mamy już nic więcej do dania.
Potrzeba, abyśmy zrozumieli, co się stało z nami jako dziećmi. Potrzebujemy wiedzieć, że problem rzeczywiście był i jest, że nie jest to nasza imaginacja. Pierwszym ruchem w DDA jest zbadanie wcześniejszego życia. Następnie uczymy się, jakie alternatywy są dostępne. Dla większości z nas osobisty proces odkrywania – zdrowienia ukazuje się przez udział w różnych mityngach by znaleźć te, na których możemy rozpocząć naszą pracę. Kiedy znajdziemy mityngi, które nam odpowiadają, czynimy je częścią naszego rozkładu zajęć.
Uczymy się odczuwać. Odkrywamy siebie i swoją wartość, których wcześniej nigdy nie znaliśmy. Uczymy się, że nie musimy być doskonali i zauważamy jak dążenie do doskonałości prowadziło nas do obsesyjnego zachowania się, polegającego na zadowalaniu innych lub rzucaniu wyzwania. Uczymy się zmieniać nasze życie, opierając się na wyborze raczej, niż na samo unicestwiających nas reakcjach. Odkrywamy w nas dziecko. Przyznajemy, że to dziecko trzymało nas przy życiu, ale teraz potrzebuje naszej opieki. Odkrywamy magię zdziwionego dziecka, które żyje i zdrowieje. Uczęszczając na mityngi, pracując nad krokami, uczymy się jak stać pełnymi, zdrowymi ludźmi, jak na to zasługujemy. Możemy tylko dzielić się z tobą naszym doświadczeniem, siłą i nadzieją oraz zwrócić się do ciebie, abyś dzielił się swoją historią i dorastaniem z nami.